Puppytest

Het beeld dat uit deze puppytest naar voren komt wordt door de fokker gebruikt om te zorgen dat de pup geplaatst wordt bij een eigenaar bij wie het karakter en de aanleg van de pup zo goed mogelijk tot hun recht komen. Tenslotte moeten baas en hond wel tien jaar of meer met elkaar door het leven en dan is een 'onverenigbaarheid van karakters' niet gewenst.

Wie denkt dat het niet zo belangrijk is of een Flatcoat ook goede werkeigenschappen heeft omdat hij hem alleen als huishond heeft en er toch niet mee jaagt, begaat een gruwelijke vergissing. Het is het verlangen om voor en samen met de baas te werken, kortom de will to please, en de apporteerdrift die de Flatcoat maakt tot de gemakkelijk op te voeden, prettige, vriendelijke sociale gezinshond die hij nu ook is. Het is niet voor niets dat de gedragsstoornissen en -problemen hand over hand toenemen bij rassen waar de door de jaren, soms zelfs eeuwen geselecteerde werkeigenschappen (gedeeltelijk) verloren zijn gegaan.

De eigenschappen en karaktertrekjes die door de puppytesters worden geconstateerd zijn ook geen garantie of blauwdruk voor toekomstig gedrag. Hoewel ik ervan overtuigd ben dat wat in aanleg aanwezig is, altijd blijft en nooit helemaal zal verdwijnen, zijn socialisatie en opvoeding in hoge mate bepalend voor het onderdrukken of juist tot bloei brengen van bepaalde eigenschappen.

Veel van de in de puppytest genoemde eigenschappen zijn duidelijk voor iedereen.

Met de meeste termen zal de doorsnee puppykoper/fokker geen moeite hebben, maar andere verdienen een nadere toelichting omdat ze ‘vaktaal’ zijn of omdat ze voor meerdere uitleg vatbaar zijn of omdat ze een negatieve bijsmaak hebben, waardoor het belangrijk is om uit te leggen wat er precies mee wordt bedoeld.

Druk: Kenmerkend voor de Flatcoat is zijn vrolijke, levendige aard, zijn nieuwsgierigheid, zijn enthousiasme, zijn kwispel. Niet-kenners plakken daar wel eens het stempel druk op. Ten onrechte, want druk is wat anders. Een hond is druk wanneer zijn gedrag daarbij geen inwendige rem kent en ook van buitenaf min of meer onbeheersbaar is. Druk is een hond wanneer hij maar doorgaat en van geen ophouden weet, zelfs niet als hij tot de orde wordt geroepen. Een drukke hond is meestal ook weinig geconcentreerd, snel afgeleid en springt van de hak op de tak. Alles is even leuk, even interessant en wordt even snel en vluchtig bekeken voor hij weer afstormt op het volgende.

Zacht: Zacht is een typische ‘vakterm’. Een zachte hond is gevoelig voor indrukken en stemmingen en reageert daar snel op, in positieve zin (b.v. blij, enthousiast) of in negatieve zin (b.v. onzeker of bang). De term ’zacht’ geeft dus niet aan HOE de hond reageert, want dat is afhankelijk van de omstandigheden, maar alleen maar DAT hij zichtbaar snel of onmiddellijk reageert: er is duidelijk een wisselwerking tussen het gedrag van de hond en de omstandigheden, de omgeving of het gedrag van anderen (met name de baas).

Hard: Hard is het tegenovergestelde van ‘zacht’ in bovengenoemde betekenis en betekent alleen dat de hond veel minder snel en veel minder zichtbaar reageert. Dat betekent niet dat de hond de prikkels van buitenaf niet registreert of zich er innerlijk niets van aantrekt. Alleen is zijn zichtbare reactie niet duidelijk anders. De hond gaat op het oog gewoon (langer) door met waarmee hij bezig is en lijkt zijn gedrag niet of nauwelijks te wijzigen.

Deemoedig: Tegenwoordig wordt aan de term deemoedig de voorkeur gegeven boven ‘onderdanig’. Het gaat om een nuanceverschil: deemoedig is correcter en neutraler dan ‘onderdanig’ dat bovendien vaak de negatieve associatie ‘slaafs’ en ‘kruiperig’ heeft.

Een deemoedige hond is een inschikkelijke, meegaande hond, die gemakkelijk de leiding van een ander accepteert en dat ook toont in de wijze waarop hij anderen benadert. De lage, verzoenende, vriendelijke houding die de hond daarbij aanneemt, dient uitsluitend om de ander onmiddellijk duidelijk te maken dat hij absoluut geen kwaad in de zin heeft of het gezag van de ander wil betwisten (en mag dus niet met angst verward worden).

Aangezien in de puppytest wat dit betreft alleen gekeken wordt naar het gedrag ten opzichte van de mens, betekent de kwalificatie ‘deemoedig’ hier dus vooral dat de hond de leiding van de MENS gemakkelijk accepteert: het is dus niet uitgesloten dat de pup zich anders opstelt tegenover andere honden.

Dominant: De term ‘dominant’ wordt vaak met allerlei negatieve zaken, met name agressie, geassocieerd. Ook krijgen honden die niet zo goed naar hun baas willen luisteren vaak het predikaat ‘dominant’ opgespeld. Meestal volkomen ten onrechte, omdat het gewoon het gevolg is van een verkeerde training.

In de puppytest wordt de term echter uitsluitend gebruikt om aan te geven dat de hond de leiding van de mens niet (zonder meer) of moeilijk accepteert en zich ertegen verzet als de mens hem in zijn (bewegings)vrijheid beperkt. Het gaat hier altijd om bewust, doelgericht verzet, om een zich niet willen schikken, zonder dat daarbij sprake is van angst. Ook moet het gaan om situaties waarbij er duidelijk sprake is van contact tussen hond en mens. Een hond die zich aan de leiding van de mens onttrekt omdat hij iets anders interessanter vindt is dus niet (per definitie) dominant. Evenmin is een dominante pup per definitie agressief of wordt hij dat later. Zolang men een dominante hond in zijn waarde laat, maar wel heel duidelijk en beslist aangeeft waar zijn grenzen liggen, is er meestal geen vuiltje aan de lucht.

Tenslotte dient ten aanzien van de kwalificatie ‘dominant’ nog even te worden opgemerkt dat in de puppytest weer alleen gekeken is naar gedrag ten opzichte van mensen, en dat het dus weer niets hoeft te zeggen over het gedrag ten opzichte van andere honden.

Tester gericht (voorheen baasgericht) De term baasgericht is inmiddels gewijzigd in tester gericht, omdat de voor de pup onbekende tester natuurlijk niet vergeleken kan worden met de echte baas, waarmee de hond (als het goed is) een band heeft/krijgt.

Indien een pup tester gericht is dan betekent het dat hij gemakkelijk contact maakt met een vreemde die daar zijn best voor doet en dat hij het ook leuk vindt om samen met die persoon wat te ondernemen Indien de pup tijdens de test de tester bij wijze van spreken niet eens ziet staan en de tester er maar niet in slaagt om contact met de pup te krijgen, dan scoort de pup in de categorie ‘op zichzelf’.

Hieruit kan men afleiden, dat wanneer de pup niet gemakkelijk contact maakt met een vreemde, hij dat in eerste instantie ook niet zal doen met zijn nieuwe eigenaar(s). Sommige honden zijn echter niet zozeer ‘op zichzelf’, maar zijn gewoon eenkennig. Als de nieuwe baas kans ziet om zo’n pup voor zich te winnen, dan kan het dus best zo zijn dat deze het vuur uit zijn sloffen gaat lopen voor zijn baasje en enorm baasgericht wordt. In het algemeen zal dat echter niet vanzelf gaan.

Net als ieder mens heeft iedere hond een geheel eigen, uniek karakter en dus ook een eigen ‘gebruiksaanwijzing’. Wie gevoel heeft voor het karakter van zijn hond en er bij de training en opvoeding rekening mee houdt, zal (als hij het goed doet) een geweldige kameraad krijgen waarmee hij kan lezen en schrijven. Het is echter niet altijd even eenvoudig om het gedrag van je hond te ‘lezen’ en te begrijpen; het vereist veel tijd en (zelf)studie.

Het karakterprofiel van de puppytest kan daarbij een ‘reiswijzer’ zijn.

Aan de hand van het karakterprofiel kan men de pup indelen op basis van temperament en basistype, en zo bij de opvoeding en training rekening houden met zijn mogelijkheden.

Bron : Elian Hatinga van 't Sant met dank aan Nel Blaakman

BACK